ciekawostki historyczne

Najsłabsza waluta świata

Pieniądze są podstawą każdej gospodarki. To dzięki nim możesz kupić jedzenie czy samochód. Każdy kraj ma w obiegu daną walutę i to ona określa, ile naprawdę jest warta praca, towary czy usługi w danym państwie. Różnice kursowe bywają ogromne.

To, co w jednym kraju kosztuje niewiele, w innym może być luksusem. I właśnie dlatego pojawia się pytanie: która waluta jest najtańsza na świecie? Odpowiedź nie jest tak oczywista, bo sytuacja na rynkach zmienia się cały czas. Można jednak wskazać kilka przykładów, które od lat kojarzą się z wyjątkowo niską wartością.

Klątwa wyspy dębów

Wyobraź sobie niewielką wyspę, która z pozoru wygląda zupełnie zwyczajnie. Nie jest tropikalnym rajem, nie ma plaż z białym piaskiem ani palm wyginających się nad turkusową wodą. A jednak od końca XVIII wieku rozpala wyobraźnię ludzi z całego świata. Oak Island - Wyspa Dębów - bo o niej mowa, leży w zatoce Mahone Bay, na terenie prowincji Nowa Szkocja. Nie myśl jednak, że jak napisane jest Szkocja to mowa jest o Szkocji w Wielkiej Brytanii. Nowa Szkocja leży bowiem u wschodnich wybrzeży Kanady. Na co dzień, jest to miejsce spokojne, niemal senne... przynajmniej dla tych, którzy nie znają jego legendy.

Lista najdroższych monet polskich

Znalazłeś na strychu albo wykopałeś w lesie czy na polu starą polską monetę i zastanawiasz się, ile może być warta? Jeśli przypadkiem trafiłeś na 50 dukatów Zygmunta III Wazy - gratulacje. Jesteś na najlepszej drodze, by Twoje konto zyskało okrągłą sumkę z sześcioma zerami. Jasne, szansa na takie znalezisko jest mniej więcej taka, jak wygrana w totka bez kuponu... ale pomarzyć zawsze można.

Zresztą, wyobraź sobie, że nagle wszyscy w Polsce biorą łopaty i zaczynają przekopywać swoje ogródki, pola i łąki. Ile skarbów mogłoby wyjść na światło dzienne? Ile zapomnianych skrzynek, zakopanych sakiewek, dawnych kosztowności, które przez wieki spoczywały pod warstwą ziemi? Historia naszej ziemi jest pełna dramatów, przewrotów i wojen, a tam, gdzie chaos tam często też coś ginie i czeka, aż ktoś to znajdzie.

Jak bezpiecznie inwestować w obligacje?

Inwestowanie w obligacje skarbowe to temat, który może na pierwszy rzut oka wydawać się nudny. Ot, pożyczasz pieniądze państwu, ono oddaje Ci je po czasie z odsetkami - co w tym ekscytującego? A jednak, kiedy zanurzymy się w historię i zobaczymy, jak bardzo te "nudne" papiery potrafią zaskakiwać, robi się ciekawie.

Jednak kiedy zanurzymy się w historię i zobaczymy, jak bardzo te "nudne" papiery potrafią zaskakiwać, robi się ciekawie. W świecie finansów obligacje skarbowe odgrywają bardzo ważną rolę w budowaniu stabilności. To one pozwalają państwom finansować swoje potrzeby, a inwestorom przechować kapitał w miarę bezpiecznie. Co więcej, niektóre obligacje skarbowe stały się częścią historii.

Co to jest industrializacja?

Czasem wydaje się, że industrializacja to temat wyciągnięty prosto z zakurzonego podręcznika do historii. Stare fabryki, silniki parowe, pracownicy w czapkach robotniczych i szary dym snujący się nad miastem. Jednak gdy zaczniemy się temu przyglądać głębiej, okazuje się, że to wcale nie taki martwy termin. Industrializacja - co to właściwie jest? Dlaczego to słowo wciąż pojawia się w rozmowach o ekonomii, rozwoju państw czy inwestycjach? I co najważniejsze: jaki wpływ ma ten proces na nasze codzienne życie, finanse i to, jak działa cała gospodarka?

Świat, jaki znamy - pełen centrów handlowych, fabryk, kredytów, inwestycji, banków, giełd i korporacji nie pojawił się znikąd. To efekt długiego, często burzliwego procesu, który zaczął się od pierwszych maszyn parowych i fabryk włókienniczych.

Zobacz ile tracimy na wartości pieniądza jeśli trzymamy je w gotówce

Znasz historie o ludziach, którzy trzymali pieniądze w skarpecie, materacu, pod poduszką albo nawet w słoiku zakopanym gdzieś pod jabłonką? Niektórzy naprawdę tak robili z nieufności do banków, obawy przed krachem lub przyzwyczajenia. I choć niektórym wydaje się to jak ciekawostka z dawnych czasów, niektórzy nadal wierzą, że gotówka schowana w domu to najlepsza ochrona. Tylko czy to naprawdę dobry pomysł?

Niestety, nie. Historia uczy jasno: gotówka nie jest bezpieczna, a już na pewno nie jest odporna na inflację. Ta działa powoli, niemal niezauważalnie, ale bezlitośnie. Zjada wartość pieniędzy dzień po dniu, miesiąc po miesiącu, rok po roku. Nawet jeśli trzymasz swoje oszczędności w najgłębszej szufladzie to ich realna siła maleje, czy tego chcesz, czy nie.

Krwawe złoto Inków oraz ich zagłada

Góry, mgła i tajemnica. Czy to początek starej legendy? Nie, to historia prawdziwa. To opowieść o jednym z najbardziej niezwykłych imperiów, jakie kiedykolwiek powstały na Ziemi. Witamy w świecie Inków - ludziach, którzy nie potrzebowali pieniędzy ani alfabetu, a mimo to stworzyli państwo, które funkcjonowało płynniej niż wiele współczesnych systemów. Jak to możliwe?

Wyobraź sobie cywilizację bez sklepów, banków, książek, ale z siecią dróg dłuższą niż niejedno europejskie autostrady. Wyobraź sobie, że na stromych zboczach gór rolnicy hodowali specjalne odmiany ziemniaków, zdolne przetrwać w warunkach, gdzie dziś z trudem urosłaby trawa. Takie ziemniaki były wysuszane i starannie przechowywane, co pozwalało im przetrwać nawet kilkanaście lat.

Krótka historia waluty egipskiej - od barteru do funta

Egipt - piramidy, faraonowie i... sfinksy. Chwila, chwila, przecież Wielki Sfinks w Gizie jest jeden! No tak, ten jest jeden, ale tych mniejszych, rzeźbionych na ścianach i malowanych na freskach, jest cała masa. Jednak Egipt to nie tylko historia i zabytki. To także pieniądze. A te mają swoją własną, równie burzliwą przeszłość.

Dziś w Egipcie płaci się funtem egipskim. Brzmi stabilnie? Może i sobie brzmi, ale historia tej waluty to opowieść pełna zmian, inflacji, a nawet krwi. Tak, dosłownie. Wiele razy kurs funta stawał się narzędziem polityki, a gospodarcze zawirowania wywoływały masowe protesty.

Gdzie w Polsce znajdują się kopalnie złota?

Czy w Polsce można znaleźć złoto? Można! Chociaż nie obiecuj sobie zbyt wiele. Polska nie jest krainą Eldorado, ale historia i współczesność pokazują, że złoty kruszec od wieków kusił ludzi na tych terenach. Złoto wypłukiwano, wydobywano z ziemi, a dzisiaj głównie się o nim opowiada. A gdzie konkretnie można je znaleźć? No właśnie - chodźmy na poszukiwania!

Czy orzeł a reszka przy rzucie monetą wypadają z takim samym prawdopodobieństwem?

Rzut monetą to chyba jeden z najprostszych sposobów na podjęcie decyzji, który pamiętamy od dzieciństwa. Kto nie rzucał monetą, żeby wybrać, np. to kto zacznie grać w piłkę? Moneta w powietrzu, moment napięcia, a potem spojrzenie na to czy wypadł orzeł czy reszka? Ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, czy rzeczywiście szanse na orła i reszkę są identyczne?

Co wpływa na wysoką inflację w Polsce oraz na Świecie?

Inflacja to zjawisko, które każdy z nas odczuwa na własnej skórze. Codzienne zakupy stają się droższe, oszczędności kurczą się w oczach, a kredyty przyprawiają o ból głowy. Ale czym właściwie jest inflacja? Dlaczego się pojawia i jakie ma konsekwencje? To nie tylko sucha teoria ekonomii - to coś, co realnie wpływa na nasze życie. Przyjrzyjmy się bliżej temu, co napędza wzrost cen i jakie są skutki tego procesu, zarówno w Polsce, jak i na Świecie.

1 uncja (oz) - ile to jest gram oraz jakie mamy rodzaje uncji na świecie

Uncja (skrót: oz) niby mała jednostka, ale z wielką historią. Często pojawia się, gdy mowa o złocie, srebrze czy inwestycjach. Jednak ilu z nas wie, ile to dokładnie gramów? I dlaczego w ogóle używamy uncji, skoro mamy kilogramy? W tym artykule rozwikłamy te tajemnice. Poznasz różne rodzaje uncji, ich zastosowanie i kilka ciekawostek. Gotowy na lekcję o tej niezwykłej wadze? To zaczynamy!

O tym jak Ameryka kupiła lodowy kawałek Rosji

W roku 1867 Amerykanie kupili Alaskę od Rosji za - uwaga - 7,2 miliona dolarów. Na tamte czasy to była zawrotna suma. W 2023 roku taka transakcja kosztowałaby prawie 22,5 miliarda dolarów. Sporo? Niby tak, ale dla Ameryki to przecież nic wielkiego. Alaska wbrew pozorom nie była tylko zimną krainą pełną niedźwiedzi i śniegu. Historia tej transakcji jest pełna nieoczekiwanych zwrotów i absurdów, a nawet kilku ciekawostek, o których warto wspomnieć.

Waluta francuska która przetrwała od 781 do 1794 roku

Francja, kraina słynąca z wieży Eiffla, croissantów i… starej, srebrnej monety zwanej liwrem. Brzmi może nieco tajemniczo, ale historia tej monety jest nie mniej fascynująca niż niejedna legenda o skarbach piratów. Liwr (czy też livre, jak kto woli) to dawna moneta sięgająca czasów gdy Francja nie była jeszcze tą, która znamy dzisiaj.

Karaty złota i jego próby

Czy złoto to złoto? A może jednak złoto złotu nierówne? Skąd biorą się te tajemnicze liczby przy literze "K" - 14K, 18K, 20K, 24K? I czy da się mieć coś jeszcze lepszego niż to 24-karatowe złoto? Dziś rozwiewamy wszystkie wątpliwości. Przy okazji wyjaśnimy, jak te karaty w złocie mają się do karatów w diamentach. Bo te nie są ze sobą tożsame.

Różowe złoto - a co to takiego

Różowe złoto - jest w nim coś, co od razu przyciąga wzrok, prawda? Tak jak czyste złoto, to również kojarzy się z luksusem. Różnica jest jednak taka, że różowe jest bardziej subtelne i romantyczne. To wyjątkowy odcień, który dziś króluje nie tylko w biżuterii i zegarkach. Ale co kryje się za tym kolorem? Skąd ten nietypowy, ciepły odcień i dlaczego różowe złoto wyróżnia się na tle innych metali? Zajrzyjmy głębiej i odkryjmy, co sprawia, że różowe złoto staje się coraz bardziej popularne!

Błękitny diament Hope i rzekoma klątwa na tych, co go kupowali

Wyobraź sobie diament tak błyszczący, że mógłby przyćmić nawet księżyc w pełni. Jest taki? No aż taki to nie, ale uznajmy, że ze swoją historią niewiele mu brakuje ;). Mowa o słynnym Diament Hope, błękitnej perełce, która rozświetlała życie (i niekiedy mroziła krew w żyłach) swoich właścicieli. A skoro zaczynamy od księżycowego blasku, to może pojawić się też coś o klątwie. No, ale do tego dojdziemy. Na początek nieco o samym diamencie.

Najmniejsza moneta świata - dlaczego ją wydano i czy warto ją mieć

Czasem ludzie lubią zbierać różne rzeczy. Znaczki, puszki (szalona moda za czasów PRL-u), figurki, tudzież inne dziwne przedmioty. Ale co powiesz na to, żeby zbierać coś tak małego, że bez lupy nawet tego nie zobaczysz? Brzmi absurdalnie? No to poznaj najmniejszą monetę świata. Tak, istnieje i jest maleńka jak główka od szpilki. No dobra bez przesady, aż taka mała to ona nie jest ;). Link do artykułu o kuzynie, czyli największej monecie świata, też w całości wykonanej ze złota, znajdziesz na dole artykułu.

Różowe srebro - a co to takiego

Różowe srebro? Brzmi jak bajka, prawda? Otóż nie. To prawdziwy metal, który nie chce podbić jubilerskiego świata. Jeśli myślisz, że to wynalazek z kosmosu albo magiczna mieszanka prosto od czarodzieja, to mam dla Ciebie niespodziankę. Różowe srebro istnieje na Ziemi i ma się całkiem dobrze! Przygotuj się na ciekawą podróż po świecie błyskotek, historii i humoru. Różowe srebro, choć brzmi delikatnie, potrafi zaskoczyć.

Monety rzymskie - dlaczego tak drogo

Rzymskie monety choć zostały wybite 2000 lat temu to wciąż są z nami i nie chcą nas opuścić. W pewien sposób jest to niesamowite, że kawałek metalu przetrwał aż tyle lat. Niektóre z tych monet osiągają astronomiczne ceny na aukcjach. Zapewne każda z nich ma za sobą niezwykłą historię. Dwa przykłady takich monet to Aureus Brutusa z 42 roku p.n.e. oraz Sestercjusz Hadriana z lat 135-136 n.e. Obie te monety osiągnęły rekordowe ceny na aukcjach. Przyjrzyjmy się bliżej tym wyjątkowym "artefaktom".

Moneta Nike - 5 zł od 1928 r. do 1932 r. na wagę złota

Moneta pięciozłotowa z wizerunkiem z mitologii greckiej Nike to jedno z najbardziej poszukiwanych dzieł polskiej numizmatyki. Wyjątkowa zarówno pod względem historii. Pozostaje obiektem pożądania kolekcjonerów w Polsce. Choć wycofano ją z obiegu już w 1932 roku, wciąż pojawia się na aukcjach. Osiągają one zawrotne ceny. Zanim jednak zagłębisz się w świat polskich monet, pozwól, że opowiemy Ci, dlaczego moneta z Nike sprawia, że numizmatycy wciąż jej szukają. I oczywiście, nie zabraknie tutaj trochę humoru, bo przecież rozmawiamy o bogini, która... nie istnieje!

Moneta egipska a wielka historia - piastr

Piastr (piaster, piastra, piastre, piaster). Na pierwszy rzut oka - kawałek metalu, który raczej nie kupi ci kawy. Ale jeśli zagłębisz się w jego historię, odkryjesz coś więcej. Piastr to nie tylko drobna moneta, to symbol zmieniających się czasów, wojen, handlu i całkiem zawiłych relacji międzynarodowych. Zresztą, jeśli piastr mógłby mówić, pewnie miałby sporo do opowiedzenia. I nie, nie byłoby to nudne!

Karaty - jak powstają diamenty oraz ich rozmiary

Nim przejdziemy do tematu odpowiedzmy sobie na pytanie: czym są diamenty i jak powstają. Można powiedzieć, że jest to nic innego jak węgiel, w którym atomy ułożone są w specyficzną krystaliczną strukturę. Brzmi dziwnie? Może i tak, bo przecież węgiel jest czarny a nie przezroczysty. Jednakże to właśnie odpowiednia struktura węglowa, nadaje diamentowi wyjątkowy wygląd.

Diamenty naturalne powstają w wyniku skomplikowanych procesów geologicznych. Uznaje się, że zachodzą one w głębokich warstwach Ziemi. Zwykle na głębokości od 140 do 250 kilometrów pod powierzchnią. Szacuje się, że temperatura jaka tam panuje wynosi od 1000 do 1300 stopni Celsjusza.

Jakie są niemieckie próby srebra

Srebro jest jednym z najbardziej cenionych metali szlachetnych. Wraz ze złotem stał się podstawowym materiałem w jubilerstwie. Z sukcesem wykorzystywane jest w produkcji monet oraz innych przedmiotów codziennego użytku. Niemieckie próby srebra to system oznaczeń, nie różniący się zbytnio od polskiego. Określa on zawartość czystego srebra w stopie używanym do produkcji wyrobów srebrnych. Obecnie niemiecki i polski system oznaczania prób srebra są do siebie bardzo podobne. Oba kraje stosują międzynarodowe standardy dotyczące oznaczeń metali szlachetnych. Różnica polega na cechach probierczych o których wspominamy w dalszej części artykułu.

Czy Bitcon to pierwsza kryptowaluta na świecie ?

Kryptowaluty stały się w ostatnich latach gorącym tematem. Wzbudzają zainteresowanie zarówno inwestorów jak i technologów. Choć obecnie na rynku istnieje wiele różnych kryptowalut, to pierwszą z nich nie jest Bitcoin. Co ciekawe na wielu stronach, to właśnie on, podawany jest jako najstarsza cyfrowa waluta świata. Co jest tego powodem? Być może to, że za sprawą Bitcoina świat poznał co to jest kryptowaluta. Jest też pierwszym zdecentralizowanym e-pieniądzem, który zyskał szeroką akceptację i sukces.

Pierwszy centralny bank narodowy na świecie i w Europie

Artykuł ten jest kontynuacją tematu: Pierwszy wyprodukowany banknot w Europie. (najstarszy bank na świecie został opisany w art.: Najstarszy bank na świecie).

Temat finansów często wydaje się skomplikowany, ale historia banków jest pełna interesujących zwrotów akcji. To kontynuacja artykułu o pierwszym wyprodukowanym banknocie w Europie. Chcesz dowiedzieć się, co się stało dalej? Zapnij pasy - zaczynamy!

Pierwszy papierowy banknot wyprodukowany w Europie

W świecie finansów istnieją postacie, których wpływ przewyższa ich czas i przestrzeń. Wkład Johana Palmstrucha w rozwój systemu bankowego w Szwecji, a także jego wpływ na kształtowanie się bankowości na całym świecie, jest trudny do przecenienia.

Johan został uznany człowiekiem który podłożył podwaliny pod pierwszy na świecie centralny bank narodowy jak również przypisuje się mu pierwszy papierowy banknot wyemitowany w Europie. Banknot ten w rzeczywistości później okazał się papierem bez pokrycia.

Najstarszy działający bank na świecie i afery z nim związane

Banca Monte dei Paschi di Siena (BMPS) to jedna z najstarszych i najbardziej znaczących instytucji finansowych we Włoszech, a także obecnie najstarszy działający bank na świecie. Jego historia sięga aż do 1472 roku, kiedy to został założony w Sienie, w regionie Toskanii.

Jego pierwotnym celem było dostarczanie niskooprocentowanych pożyczek osobom ubogim, które nie mogłyby uzyskać kredytu w innych instytucjach finansowych. Bank przyjął nazwę "Monte Pio" (agencja lombardowa)  i był pod kontrolą rządu Siena.

Jaki jest najwyższy nominał banknotu euro i dlaczego został wycofany z produkcji

Wyobraź sobie taką sytuację: wchodzisz do sklepu, wyciągasz z portfela fioletowy banknot o wartości 500 euro i... moment! Czy to naprawdę pieniądz? Może to bilet na jakąś tajną misję? Okazuje się, że ten nominał, choć już nie produkowany, wciąż jest akceptowany. Tak, to prawda! Ale zacznijmy od początku...

W 2016 roku Europejski Bank Centralny postanowił, że 500 euro to za dużo jak na papierowy pieniądz. No i przestali go drukować. Co ciekawe, Niemcy i Austria - chyba z jakiejś nostalgii do dużych pieniędzy - powiedziały "nie" temu pomysłowi i trzymały się tego banknotu aż do kwietnia 2019 roku. Tak więc, jak widzisz, nie wszyscy byli gotowi na rozstanie z pięćsetką.