Charytatywne

Ile waży 1 zł

Obiegowa moneta 1 złoty - jaką ma wagę, średnicę, grubość, krawędź i minerały

 

Złotówka. Mała, srebrzysta, niepozorna, a jednak niezastąpiona. Zawsze znajdzie się w portfelu, w kieszeni albo gdzieś na dnie torby. To ona domyka rachunki, ratuje sytuację w sklepie i pozwala wrzucić coś do automatu. Nie robi wokół siebie szumu, ale trudno byłoby bez niej funkcjonować. Złotówka to nie tylko moneta ale tez nieco historii. Czy wiesz, którą obecnie wersję monety mamy w obiegu? Sprawdźmy więc zatem z czym mamy do czynienia.

Play

Parametry techniczne - waga, średnica, grubość, rant

Złotówka, choć mała, ma całkiem solidne parametry. Oto jej dane techniczne, które potwierdzają, że to nie byle jaka moneta:

  • Waga: 5,00 gramów
    Złotówka waży 5 gramów. To trochę mniej niż dwójka (5,21 grama), ale wcale nie znaczy, że jest słabsza! 5 gramów to niby niewiele ale zawsze coś. Lekkość sprawia, że jest idealnym kompanem portfela - nie przytłacza i nie hałasuje jak większe monety.

  • Średnica: 23,00 mm
    Trochę większa od dwuzłotówki (21,5 mm), ale wciąż subtelna. Średnica 23 mm to rozmiar na tyle konkretny, że trudno ją przeoczyć w garści drobnych. Wygląda jak mały, srebrny medal za codzienne zakupy.

  • Grubość: 1,7 mm
    Cieńsza od dwójki i piątki, które mają 2 mm, ale dzięki temu świetnie wpasowuje się do każdego portfela czy skarbonki. Złotówka to przykład minimalistycznego podejścia: solidna, ale bez zbędnego obciążenia.

  • Krawędź: na przemian gładka i ząbkowana
    O, tutaj robi się ciekawie! W przeciwieństwie do gładkiej dwójki, złotówka ma krawędź gładką i ząbkowaną. Taki subtelny "grzebień", który pozwala od razu wyczuć, że masz w ręku złotówkę. Dzięki temu nie pomylisz jej z żadnym groszem czy obcą monetą. W końcu złotówka ma swój styl!

  • Minerały: stal pokryta miedzią i niklem
    Wersja od 2020 roku wykonana jest ze stali pokrytej miedzią i niklem. Poprzednie były produkowane z miedzioniklu (MN 25). Co to zmienia? Ano tyle, że produkcja jest teraz tańsza. O minerałach info znajdziesz poniżej.

Waga, średnica, grubość i krawędź 1 złotówki poza minerałami pozostały bez zmian.

Moneta 1 zł w obiegu od 1995 r.
Zdj. 1. Moneta 1 zł w obiegu od 1995 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski


Ile wersji 1 złoty mamy już za sobą?

Narodowy Bank Polski obecnie wybija już 3 wersję tej monety. Pierwsze wybijanie rozpoczęło się już w 1990 roku choć moneta do obiegu została wprowadzona dopiero w 1995 roku. Oto jak prezentuje się historia jednozłotówki:

  • 1 zł wprowadzono do obiegu w 1995 roku, stop (MN 25),
  • 1 zł wprowadzone do obiegu od 2017 roku otrzymuje nowy wzór na awersie (tam gdzie jest orzeł),
  • 1 zł wprowadzone do obiegu od 2020 roku produkowana jest ze stali pokrytej miedzią i niklem.

Zmianę wizerunku awersu znajdziesz na zamieszczonych zdjęciach.

 Moneta 1 zł w obiegu od 2017 r.
Zdj. 2. Moneta 1 zł w obiegu od 2017 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski

 

Materiały, czyli z czego zrobiona jest złotówka?

A teraz zajrzyjmy do wnętrza tej małej twardzielki. Złotówka to arcydzieło inżynierii – trwała, elegancka i przemyślana w każdym detalu. Oto jej skład:

Miedzionikiel (MN 25) - do 2019 roku

Stara złotówka czyli ta sprzed 2020 roku wykonana jest z miedzioniklu - stopu miedzi (75%) i niklu (25%). To właśnie ten stop nadaje jej srebrzysty kolor i imponującą wytrzymałość. Miedzionikiel to taki superbohater wśród materiałów: odporny na korozję, zadrapania i inne trudności życia codziennego. Dlaczego miedź i nikiel?

Miedź (75%)

Solidna podstawa złotówki. Miedź to wytrzymały, wszechstronny metal, który zapewnia monecie trwałość i odporność na ścieranie. Jest też świetnym przewodnikiem ciepła - choć w przypadku monety to raczej ciekawostka, a nie praktyczna funkcja. Poza tym nadaje złotówce subtelną trwałość, dzięki której przez lata wyglądała jak nowa.

Nikiel (25%)

Nikiel to mistrz ochrony. Dodaje stopowi srebrzystego połysku i sprawia, że złotówka nie wygląda jak "zmęczona życiem", nawet po latach obiegu. To także warstwa ochronna, która zapobiega uszkodzeniom i przedłuża życie monety. Twardość niklu jest istotna dla utrzymania jej kształtu i wyglądu w trudach codziennego życia.

Stal pokryta miedzią i niklem - od 2020 roku

W 2020 roku złotówka przeszła metamorfozę. Obecnie produkowana jest z rdzenia stalowego, pokrytego cienką warstwą miedzi i niklu. Co to zmienia? Przede wszystkim zmniejsza koszty produkcji. Po co płacić więcej jak można produkować taniej? Jest to istotne przy wytwarzaniu milionów monet każdego roku.

Stal - rdzeń nowej złotówki

Stal to tańszy, ale bardzo trwały materiał. Jest bardzo twarda, co oznacza dużą odporność na uszkodzenia mechaniczne. Jednak ma też swoje wady. Sama stal jest bardziej podatna na korozję. To dlatego pokrywa się ją cienką warstwą ochronną. W nowej złotówce to właśnie miedź i nikiel dbają o wygląd i trwałość monety.

Miedź i nikiel - warstwa zewnętrzna

Choć rdzeń złotówki zmienił się na stalowy, miedź i nikiel wciąż odgrywają ważną rolę. Tworzą cienką, srebrzystą powłokę, która nadaje monecie znajomy wygląd i chroni ją przed korozją. Dzięki temu nowa złotówka wygląda niemal identycznie jak jej poprzedniczka. Różnica jest taka, że produkcja jest bardziej ekonomiczna.

 Moneta 1 zł w obiegu od 2020 r.
Zdj. 3. Moneta 1 zł w obiegu od 2020 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski

 

Ile wart jest 1 kg, 10 kg, 100 kg i tona złotówek?

No to trochę matematyki! Ile złotówek zmieści się w kilogramie i ile to właściwie pieniędzy? Liczymy:

  • 1 kg złotówek: 200 sztuk.
    1 kg złotówek to równo 200 zł. Fajnie, prawda? 200 monet to już całkiem przyzwoita suma, choć portfel mógłby nie być zadowolony z takiego ciężaru.
  • 10 kg złotówek: 2 000 sztuk.
    Teraz robi się poważnie! 10 kg złotówek to aż 2 000 zł. W sam raz na wakacje albo nowy telewizor. Ale uwaga - dźwiganie takiej ilości to wyzwanie godne siłacza.
  • 100 kg złotówek: 20 000 sztuk.
    To już prawdziwy skarb! 20 000 zł w złotówkach to masa, którą można przechowywać tylko w solidnym sejfie. Ale wyobraźcie sobie, jak wyglądałaby wrzutnia bankowa gdyby zapchać ją tyloma monetami!
  • 1 tona złotówek: 200 000 sztuk.
    A gdybyśmy poszli jeszcze dalej? Tona złotówek to aż 200 000 monet, wartych 200 000 zł. Tyle pieniędzy mogłoby wystarczyć na sfinansowanie sporej części zakup mieszkania albo bardzo luksusowego samochodu. Ale uwaga - żeby to przenieść, trzeba by zorganizować całą drużynę tragarzy!

BNP Paribas

W których latach produkowano obiegową monetę 1 zł

Jej historia sięga 1995 roku, kiedy to po raz pierwszy pojawiła się w polskich portfelach. Od tamtej pory nieprzerwanie pełni swoją rolę, choć w tle produkcji zaszły pewne zmiany. Narodowy Bank Polski regularnie wprowadza nowe partie, by zapewnić, że złotówka nigdy nie zabraknie. To taka moneta, która zawsze jest na czasie - stała bywalczyni portfeli i kieszeni. Lata w których produkowano jednozłotówki: 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 2008, 2009, 2010, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.

Nie każda złotówka jest taka sama! Niektóre serie różnią się subtelnymi szczegółami, jak delikatne zmiany w wykończeniu rantów czy drobne różnice w napisach. To tzw. destrukty czyli błędy produkcyjne. Traktowane są jako unikalne egzemplarze, które dla kolekcjonerów są cenniejsze niż ich wartość nominalna.

Mimo upływu lat złotówka pozostaje wierna swojej funkcji, łącząc tradycję z nowoczesnością. Mała, ale niezwykle ważna - codzienny bohater polskich portfeli!

Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:

Charytatywne