Moneta obiegowa 10 groszy - jej parametry i ciekawostki
Moneta 10 groszy, choć mała, to prawdziwy tytan codziennych finansowych potyczek. Może nie wygląda spektakularnie, ale swoje zadanie wypełnia wzorowo. Chcesz dowiedzieć się więcej o tym niepozornym drobiazgu? Zobaczmy, co kryje w sobie ta skromna monetka. Waga, grubość, skład i minerały. Przy okazji zobaczmy ile byśmy mieli kasy posiadając tonę dziesięciogroszówek.
Parametry techniczne 10 groszy - waga, średnica, grubość, rant
Moneta 10 groszy to mistrzyni drobnych spraw. Niby drobna, ale zaprojektowana z zegarmistrzowską precyzją. Każdy detal ma sens. Dlaczego? Bo musi działać. Sprawdźmy, co kryje w sobie ta srebrzysta bohaterka codzienności!
- Waga: 2,51 g
Lekka jak piórko, ale wcale nie taka ulotna. Gdy trzymasz ją w dłoni, jej ciężar niemal znika. Niby idealna do skarbonki, która nie zacznie od razu uginać się pod jej ciężarem. Rzecz w tym, że zajmuje miejsce dla wyższych nominałów. Czasami szkoda zapychać nią skarbonki. - Średnica: 16,5 mm
Dla porównania, średnica 10 groszy to zaledwie trochę więcej niż wielkość popularnej baterii do zegarków. Jednak w odróżnieniu od niej, moneta nie napędzi twojego gadżetu. Pomoże za to kupić nową baterię, kiedy ta w zegarku się wyczerpie. Mniejsza od 10 groszówki jest tylko jednogroszówka (15,50 mm). Większa jest nawet dwugroszówka (17,50 mm).
- Grubość: 1,7 mm
Może się wydawać, że to niewiele - to mniej więcej grubość klasycznego wafla do lodów. Jednak w przeciwieństwie do niego, 10 groszy się nie kruszy. Można ją rzucić, podnieść, a nawet włożyć do portfela wciśniętego w tylnej kieszeni jeansów, a i tak po tych "zabiegach" dalej będzie wyglądać, jakby nic się nie stało. - Krawędź: na przemian gładka i ząbkowana
Krawędź monety 10 groszy to miks stylów. Trochę gładkości, trochę ząbków. Taki układ ma swoją zaletę. Dzięki tej charakterystycznej kombinacji rozpoznasz monetę po dotyku, nawet bez patrzenia. Taki sam układ ma 5 groszy o wielkości 19,50 mm i 1 złoty o wielkości 23,00 mm. O ile z jednozłotówką trudno byłoby ją pomylić, to z 5 groszami czasami może być już kłopot. - Minerały: stal pokryta miedzią i niklem
W 2020 roku moneta 10 groszy przeszła istotną zmianę. Co ciekawe z zewnątrz tego nie zauważymy. Od tego momentu jej środek to stalowy rdzeń, pokryty cieniutką warstwą miedzi i niklu. Wcześniej do produkcji używano miedzioniklu (MN 25). To stop 75% miedzi i 25% niklu. Dlaczego zmiana? Odpowiedź jest prosta: oszczędności. Stal jest tańszym materiałem, a dzięki specjalnemu pokryciu moneta nadal zachowuje trwałość. Wygląda jak dawniej, ale Narodowy Bank Polski obniżył koszty produkcji. To zmiana niewidoczna dla użytkowników, ale odczuwalna dla budżetu.
Waga, średnica, grubość i krawędź 10 groszówki poza minerałami pozostały bez zmian.
Zdj. 1. Moneta 10 groszy w obiegu od 1995 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski
10 groszy - historia zmian
Moneta 10 groszy, podobnie jak inne groszowe nominały, pojawiła się w obiegu w 1995 roku. Od 2017 roku wprowadzono drobną zmianę w wyglądzie. Jest to nowy wzór awersu, na którym widnieje orzeł. W 2020 roku przeszła kolejną transformację. Jej rdzeń wykonano teraz ze stali - materiału bardziej ekonomicznego.
- 10 groszy wprowadzono do obiegu w 1995 roku, stop (MN 25),
- 10 groszy wprowadzone do obiegu od 2017 roku otrzymuje nowy wzór na awersie (tam gdzie jest orzeł),
- 10 groszy wprowadzone do obiegu od 2020 roku produkowana jest ze stali pokrytej miedzią i niklem.
Zmianę wizerunku awersu znajdziesz na zamieszczonych zdjęciach.
Zdj. 2. Moneta 10 groszy w obiegu od 2017 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski
Jakie minerały zostały użyte do produkcji 10 groszy?
Moneta 10 groszy to prawdziwy wojownik w świecie drobniaków. Ale co tak naprawdę skrywa pod swoją błyszczącą powłoką? Oto krótka podróż po składnikach, które czynią ją wyjątkową.
Miedzionikiel (MN 25) - do 2019 roku
Przez lata monety 10 groszy były wykonane z miedzioniklu. Jak wspomniano powyżej to stop 75% miedzi i 25% niklu. Dlaczego właśnie ten skład? Bo jest trwały, odporny na rdzę i daje srebrzysty połysk. Taka moneta może przetrwać niejedną wędrówkę po kieszeni, upadek na beton, a nawet kąpiel w pralce. Miedzionikiel to po prostu materiał na każdą okazję.
Miedź (75%)
Miedź była głównym składnikiem tej wersji monety. To dzięki niej moneta była odporna na ścieranie i mogła dzielnie znosić lata użytkowania. Miedź, choć zwykle kojarzona z rudawym kolorem. Jednak w odpowiednich proporcjach nabiera srebrzystej barwy. Przewodzi ciepło i prąd, choć w tym przypadku to raczej ciekawostka niż cecha praktyczna. Monety 10 groszy nie służą przecież za przewodniki elektryczne!
Nikiel (25%)
Nikiel to tajemniczy bohater w składzie miedzioniklu. To właśnie on zapewnia monetom srebrzysty blask i odporność na zarysowania. Dzięki niklowi monety długo wyglądają jak nowe, mimo codziennych przygód w portfelach i kieszeniach. Można powiedzieć, że nikiel to tarcza ochronna dla miedzi.
Stal pokryta miedzią i niklem – od 2020 roku
W 2020 roku skład monety 10 groszy przeszedł rewolucję. W trosce o oszczędności jej rdzeń zaczęto produkować ze stali. To materiał tańszy i równie wytrzymały. Zewnętrzną warstwę pozostawiono jednak nietkniętą: nadal to miedź i nikiel. Dzięki temu moneta wygląda jak dawniej, ale koszt jej produkcji spadł.
Stal - nowy rdzeń
Stal jest mocna, wytrzymała i przede wszystkim tania. Idealna baza dla monety. Ma jednak jeden minus. Jaki? Sama w sobie łatwo rdzewieje. Dlatego otoczono ją warstwą miedzi i niklu. Ich zadaniem jest ochrona środka monety przed wilgocią. Można powiedzieć, że stalowy środek to jak bohater, a otaczające go warstwy to jego zbroja.
Miedź i nikiel - zewnętrzna ochrona
Nowe monety 10 groszy, mimo zmiany wnętrza, nadal błyszczą srebrzystym połyskiem. To zasługa cienkiej warstwy miedzi i niklu. To one pokrywają stalowy rdzeń. Ta kombinacja zapewnia nie tylko trwałość, ale i dobrze znany wygląd. Dla przeciętnego użytkownika różnicy nie widać - ale budżet Narodowego Banku Polski na pewno to odczuł.
Zdj. 3. Moneta 10 groszy w obiegu od 2020 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski
Ile wart jest 1 kg, 10 kg, 100 kg i 1 tona monet 10 groszy?
Dobra czas na matmę. Zobaczmy ile byśmy uzbierali kasy, gdybyśmy posiadali tonę dziesięciogroszówek.
- 1 kilogram monet 10 groszy: 398 sztuk
Moneta 10 groszy waży 2,51 g. W jednym kilogramie zmieści się około 398 sztuk. Wartość? 39,80 zł. Starczy na bilet do kina i popcorn. Oczywiście pod warunkiem, że przed seansem kasjer zdąży przeliczyć monety. Kilogram monet lepiej nosić w plecaku niż kieszeni - dla komfortu. - 10 kilogramów monet 10 groszy: 3 984 sztuk
Masz 10 kg? To już 3 984 monet, co daje 398,40 zł. Taki worek waży mniej więcej tyle co mały pies. Przyjemny ciężar, choć jeśli wybierasz się do sklepu, pamiętaj, że nie jest to mile widziane. Samodzielne liczenie drobnych może zająć cały wieczór. - 100 kilogramów monet 10 groszy: 39 840 sztuk
Wyobraź sobie, że masz 100 kg monet 10 groszy. To 39 840 sztuk, czyli 3 984 zł. To mniej więcej tyle, ile waży 180 cm lodówka. Przenoszenie tej ilości monet wymaga solidnej kondycji lub… wózka transportowego. Taka ilość spokojnie zmieściłaby się w bagażniku samochodu. - 1 tona monet 10 groszy: 398 406 sztuk
Tona 10-groszówek to prawdziwy majątek w drobniakach. 398 406 monet o łącznej wartości 39 840,60 zł. Gdybyś chciał złożyć je w stos, miałyby wysokość około 677 metrów! Pałac Kultury i Nauki w Warszawie ma wysokość całkowitą 237 metrów. A teraz wyobraź sobie, że próbujesz zanieść to do banku. Maszyny liczące z pewnością miałyby co robić.
W których latach była bita moneta 10 groszy
Moneta 10 groszy po raz pierwszy trafiła do obiegu w 1995 roku jako część reformy monetarnej. Wykonana z miedzioniklu, była wyjątkowo trwała i odporna na korozję. W 2017 rok awers monety, czyli strona z orłem, został delikatnie odświeżony. Natomiast w 2020 roku przeszła istotną transformację materiałową. W trosce o obniżenie kosztów produkcji zaczęto używać stalowego rdzenia, który pokryto cienką warstwą miedzi i niklu.
Moneta bita była w latach: 1990, 1991, 1992, 1993, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:
