Charytatywne

Ile waży moneta 1 grosz - średnica, grubość, krawędź, minerały

Moneta obiegowa 1 grosz - jej parametry i ciekawostki

 

Jednogroszówka to prawdziwy ninja wśród monet. Malutka, szybka i często niezauważalna, ale zawsze na posterunku. Brakuje Ci jednego grosza do pełnej kwoty? Oto ona - gotowa wskoczyć do akcji i uratować zakupy. Choć wygląda niepozornie, ta moneta ma bogatą historię. Zobacz jak zostały zaprojektowana. Poznaj jej parametry i kilka ciekawostek, które potrafią zaskoczyć. Kto by pomyślał, że coś tak małego może kryć tyle tajemnic?

Poranek

Parametry techniczne 1 grosza: waga, średnica, grubość, rant

Choć to tylko jeden grosz, jego konstrukcja to majstersztyk inżynierii. Wszystko zostało dopracowane z precyzją, bo każda moneta - nawet najmniejsza - ma swoją ważną rolę do odegrania. Przyjrzyjmy się bliżej temu maleństwu.

  • Waga: 1,64 g
    1,64 grama - to mniej więcej tyle, ile waży spinacz biurowy. Może nie brzmi imponująco, ale spróbuj zebrać 1000 jednogroszówek - masz wtedy solidne 1,64 kilograma! Tyle waży mały bukiet kwiatów, tyle że jest bardziej romantyczny.

  • Średnica: 15,50 mm
    15,50 mm to rozmiar porównywalny do guzika od koszuli. Nie za duża, żeby rzucać się w oczy, ale nie na tyle mała, żeby zniknąć na dnie portfela. Jest mniejsza od 2 groszy (17,50 mm), ale dumnie zajmuje swoje miejsce jako podstawowy element polskiego pieniądza. Bo przecież od zaczynają się polskie monety obiegowe.

  • Grubość: 1,4 mm
    1,4 mm - prawie tyle, co grubość kilkunastu kartek. Jednak w przeciwieństwie do papieru, jednogroszówka to prawdziwa twardzielka. Bez problemu przetrwa upadki, zgniatanie w kieszeni i przypadkowe przepierki w pralce.

  • Krawędź: ząbkowana
    Krawędź jednogroszówki jest subtelnie ząbkowana. Nic przesadnego, ale na tyle, by można było ją odróżnić dotykiem w kieszeni. To praktyczne rozwiązanie, które daje jej charakter, a jednocześnie nie rzuca się zbytnio w oczy. Taki mały detal, który cicho robi swoją robotę!

  • Minerały: stal powlekana mosiądzem
    Jednogroszówka to mały, złocisty krążek a jej wnętrze to stal. Mocna i wytrzymała, a na zewnątrz chroni ją cienka warstwa mosiądzu. Dzięki temu jest odporna na wilgoć i ścieranie, a przy okazji wygląda elegancko.
    Wcześniej, przed 2014 rokiem, monety 1 grosz były wykonywane z mosiądzu manganowego (MM59), co nadawało im piękny połysk i trwałość. Tyle, że produkcja tego stopu była kosztowna, dlatego dziś mamy stal w złotej zbroi. Jest  ona praktyczna, ale i oszczędna dla budżetu państwa. Taka ekonomia w dobrym stylu!

Waga, grubość, średnica i krawędź 1 groszówki poza minerałami pozostały bez zmian.

moneta obiegowa 1 grosz
Zdj. 1. Moneta 1 grosz w obiegu od 1995 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski

 

1 grosz - historia zmian

Moneta 1 grosz trafiła do obiegu w 1995 roku, razem z całą rodziną nowych polskich nominałów. Przez lata była wierna swojemu oryginalnemu wyglądowi, ale w 2014 roku nadszedł czas na zmiany. Na awersie pojawił się nowy wzór, a w samym wnętrzu monety dokonano rewolucji materiałowej. Droższy mosiądz manganowy zastąpiono stalą powlekaną mosiądzem. Zyskał na tym budżet Narodowego Banku Polskiego, a użytkownicy nawet nie zauważyli różnicy.

  • 1 grosz wprowadzono do obiegu w 1995 roku - monety były wówczas produkowane ze stopu mosiądzu manganowego (MM 59),
  • 1 grosz wprowadzony do obiegu od 2014 roku ma nowy wzór na awersie (tam gdzie jest orzeł) i stalowy rdzeń pokryty mosiądzem. Monety wybijane są przez mennicę brytyjską The Royal Mint - po prawej stronie orła na dole jest znak mennicy,
  • 1 grosz wprowadzony do obiegu od 2017 roku wybijany jest przez Mennicę Polską S.A. Znak mennicy znajduje się teraz po lewej stronie pod orłem.

Z zewnątrz wygląda tak samo elegancko, jak wcześniej, ale teraz jest bardziej przyjazna dla kieszeni… budżetowych.

moneta obiegowa 1 grosz
Zdj. 2. Moneta 1 grosz w obiegu od 2014 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski

 

Z jakich metali produkowany jest 1 grosz?

Moneta 1 grosz może wydawać się mało istotna, ale jej skład to kawał ciekawej historii technologicznej. Ten mały, złocisty krążek to coś więcej niż tylko drobiazg - to prawdziwy majstersztyk inżynierii materiałowej!

Stop mosiądzu manganowego (MM 59 - CuZn40Mn) - do 2013 roku

Do 2013 roku jednogroszówki były wykonane z mosiądzu manganowego - mieszanki miedzi, cynku i manganu. Można powiedzieć, że to moneta w luksusowym wydaniu. Były błyszczące, trwałe i odporne na codzienne wyzwania. Co wyjątkowego było w MM 59?

Miedź (Cu) - około 60%

Miedź to prawdziwy lider tego składu - odporna na wilgoć, pot i nawet przypadkowe przepierki w pralce. To ona nadawała monecie złoty blask, który tak pięknie odbijał światło.

Cynk (Zn) - około 40%

Cynk to solidny partner - zapewniał wytrzymałość na zarysowania i codzienne przygody w kieszeniach. Dbał o to, żeby monety trzymały kształt i nie uginały się pod presją innych drobniaków.

Mangan (Mn) - do 1%

Mangan to taka "szary eminencja" - było go niewiele, ale miał ogromny wpływ. Nadawał monecie dodatkową twardość i odporność na ścieranie.

Stal pokryta mosiądzem - od 2014 roku

W 2014 roku Narodowy Bank Polski wprowadził zmiany - jednogroszówki zaczęto produkować ze stalowego rdzenia pokrytego cienką warstwą mosiądzu. Z zewnątrz wygląd pozostał ten sam, ale proces produkcji stał się znacznie tańszy.

Stal - fundament oszczędności

Stal to jak cichy bohater - mocna, tania i gotowa do działania. Choć sama w sobie podatna na rdzewienie, jest odpowiednio chroniona przez warstwę mosiądzu, co czyni ją trwałą i estetyczną.

Mosiądz - złocista zbroja

Mosiądz, czyli mieszanka miedzi i cynku, to elegancki "płaszczyk" dla stalowego wnętrza monety. Chroni ją przed korozją, nadaje piękny połysk i sprawia, że jednogroszówka wciąż wygląda jak milion dolarów - mimo że kosztuje… grosz.

moneta obiegowa 1 grosz
Zdj. 3. Moneta 1 grosz w obiegu od 2017 r. © Źródło: Narodowy Bank Polski

 

Ile wart jest 1 kg, 10 kg, 100 kg i tona monet 1 grosza?

Czas na liczenie! Zobaczmy, ile warte są różne ilości jednogroszówek - od kilograma aż po całą tonę.

  • 1 kilogram monet 1 grosz: 609 sztuk
    W 1 kg mieści się 609 sztuk. To daje 6,09 zł. Może nie kupisz za to obiadu w restauracji, ale na kilka cukierków wystarczy.
  • 10 kilogramów monet 1 grosz: 6 097 sztuk
    W 10 kg mamy 6 097 sztuk, co daje 60,97 zł. Taki worek waży mniej więcej tyle, co mały pies, a zapłacenie nim może być niezłym wyzwaniem.
  • 100 kilogramów monet 1 grosz: 60 975 sztuk
    W 100 kg znajdziesz 60 975 sztuk o łącznej wartości 609,75 zł. To już konkretna suma, ale przeniesienie takiej ilości wymagałoby solidnych pleców - waży tyle, co dorosły człowiek.
  • 1 tona monet 1 grosz: 609 756 sztuk
    W tonie mieści się aż 609 756 sztuk. Ich wartość wynosi 6 097,56 zł. To całkiem konkretna suma - idealna na używanego skutera lub weekendowy wypad. Ale kto chciałby zapłacić tak drobnymi monetami? Wyobraź sobie pełen bagażnik jednogroszówek i dodatkowo niezły trening, próbując je przesunąć - to dopiero wyzwanie! 

BNP Paribas

W jakich latach była wybijana jednogroszówka

Jednogroszówka pojawiła się na scenie w 1995 roku, kiedy do obiegu trafiły nowe polskie monety. Od tamtej pory stała się stałym elementem naszych portfeli - niewielka, ale zawsze gotowa do akcji. Choć wielu ją ignoruje, pełni ważną rolę w obiegu, pozwalając precyzyjnie rozliczać każdą transakcję. Narodowy Bank Polski regularnie dostarcza świeże partie, by najmniejszy nominał nigdy nie zniknął z codziennego życia.

Produkcja obiegowych jednogroszówek odbywała się w latach: 1990, 1991, 1992, 1993, 1995, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023.

Nie wszystkie jednogroszówki są takie same! W różnych emisjach zdarzają się subtelne różnice - wykończenie rantów czy drobne zmiany w tłoczeniach. Nie brakuje też tzw. destruktów, czyli monet z błędami produkcyjnymi. Dla kolekcjonerów takie okazy mogą być prawdziwym skarbem.

Mimo upływu lat jednogroszówka niezmiennie wypełnia swoją misję - mała, ale niezwykle ważna. To drobniakowy bohater, który codziennie udowadnia, że nawet najmniejsza moneta ma swoją wartość!

Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:

Alior Bank