Czy osoba upoważniona do konta bankowego może wypłacić pieniądze?

Szczegóły: Autor: Prombank; Kategoria: Bankowy i finansowy

Czy pełnomocnik może przelać pieniądze na swoje konto?

Czy osoba upoważniona do konta bankowego może wypłacić pieniądze? To pytanie zadaje sobie wiele osób. Zwłaszcza wtedy, gdy trzeba pomóc komuś bliskiemu, załatwić coś szybko w banku albo po prostu odciążyć starszą mamę czy tatę. Czy to, że ktoś dostał "upoważnienie", oznacza, że może robić, co mu się podoba? Czy może iść do bankomatu i wypłacić wszystko, albo zlecić przelew do siebie? A co, jeśli właściciel konta już nie żyje?

Prawo bankowe w Polsce przewiduje różne scenariusze. Są pełnomocnictwa ogólne, rodzajowe i szczególne, a wraz z nimi granice, których nie wolno przekroczyć, nawet jeśli ma się dokument z podpisem właściciela konta.

Co może pełnomocnik konta bankowego - rodzaje pełnomocnictw

Co może pełnomocnik konta bankowego? Całkiem sporo, ale nie wszystko. Pełnomocnik to nie właściciel konta, tylko osoba, której pozwolono działać "w imieniu" właściciela, czyli tak trochę jak zastępca. Może wejść do banku, zlecić przelew, sprawdzić stan środków, a nawet wypłacić gotówkę. Jest jednak pewno ale - wszystko zależy od rodzaju pełnomocnictwa!

W polskich bankach nie ma jednego "magicznego" upoważnienia, które daje władzę absolutną nad kontem. Są za to trzy główne rodzaje pełnomocnictw. I każde z nich działa trochę inaczej.

Pierwszy typ to pełnomocnictwo ogólne. To najczęściej spotykana forma, pozwala na prawie pełny dostęp do konta. Co może taka osoba? Może wypłacać i wpłacać pieniądze, robić przelewy, sprawdzać saldo, zamawiać wyciągi, czasem nawet zakładać lokaty. Może iść do oddziału i bez problemu załatwić wiele spraw, ale nie może zamknąć konta i nie może zmienić właściciela rachunku. To są rzeczy zarezerwowane tylko dla właściciela. Czyli mimo szerokiego dostępu, są też granice. Takie pełnomocnictwo jest wygodne, gdy ktoś bliski potrzebuje wsparcia w codziennych sprawach bankowych, np. starsza osoba, która nie korzysta z internetu, albo ktoś przewlekle chory, kto nie może osobiście załatwiać formalności. Trzeba tu jednak dużego zaufania, bo pełnomocnik ogólny może naprawdę sporo. I jeśli wypłaci 7 tysięcy z konta, to bank nie zareaguje - zrobił to legalnie, w ramach pełnomocnictwa.

Drugi typ to pełnomocnictwo rodzajowe. To już wersja ograniczona, która pozwala działać tylko w wybranym zakresie. Na przykład tylko do przelewów, albo do odbioru korespondencji. Taka osoba nie może wypłacić gotówki, jeśli tego nie wpisano. I nie załatwi sprawy, której nie obejmuje dokument. To dobre rozwiązanie, gdy chcesz komuś zaufać, ale nie dawać dostępu do wszystkiego. Masz wtedy pewność, że nie wypłaci pieniędzy, bo nie ma do tego prawa. Bank będzie trzymał się tego, co zapisane.

Trzeci rodzaj to pełnomocnictwo szczególne. To najwęższy i najbardziej konkretny wariant. Dotyczy tylko jednej, ściśle określonej czynności. Na przykład wypłata 3 tys. zł w konkretnym dniu, z konkretnego konta, w konkretnym oddziale. Nic więcej. Nie można potem przyjść dzień później i powiedzieć: "Jeszcze raz proszę", bo dokument już wtedy nie działa. To jednorazowe upoważnienie. Takie pełnomocnictwo sprawdza się, gdy ktoś potrzebuje kogoś tylko do jednej sprawy, np. nie może sam iść do banku i chce, by ktoś za niego wypłacił gotówkę, ale nie chce dawać dostępu do całego konta. Tu nie ma pola do nadużyć, wszystko jest zapisane, a bank trzyma się szczegółów.

Podsumowując - pełnomocnictwa różnią się zakresem, zastosowaniem i poziomem zaufania, jaki trzeba mieć do drugiej osoby. Ogólne daje najwięcej swobody, rodzajowe ogranicza działanie do konkretów, a szczególne pozwala tylko na jedną ściśle opisaną rzecz. Wybór zależy od sytuacji. I od tego, komu chcesz dać dostęp do swoich pieniędzy.

Czy pełnomocnik może wypłacić wszystko?

Czy pełnomocnik może wypłacić wszystko? To zależy. Jeśli ma pełnomocnictwo ogólne, to rzeczywiście może wypłacić sporą część środków, a nawet wszystko. Tylko nie zawsze wszystko i nie w każdych warunkach, bowiem banki często ustalają wewnętrzne limity. Na przykład przy wypłacie gotówkowej powyżej określonej sumy mogą poprosić o wcześniejsze zgłoszenie albo dodatkowe potwierdzenie. Czasem trzeba umówić wizytę, albo poczekać na gotówkę, bo nie wszystkie oddziały mają duże zapasy pieniędzy w kasie.

A co jeśli pełnomocnik chce wypłacić całość środków z konta w formie online? Formalnie, jeśli ma do tego prawo, bank może na to pozwolić, ale tylko wtedy, gdy wypłata mieści się w granicach udzielonego upoważnienia. Jeśli właściciel zastrzegł, że pełnomocnik może operować tylko do kwoty np. 7 tys. zł - wtedy wypłata wszystkiego byłaby już przekroczeniem uprawnień.

Trzeba też pamiętać o czymś jeszcze. Nawet jeśli bank wyda pieniądze, bo pełnomocnictwo na to pozwala, odpowiedzialność za nadużycie spada na pełnomocnika. Czyli jeśli wypłacił wszystko, a właściciel konta nic o tym nie wiedział może dojść do sprawy karnej, bo dostęp nie daje prawa do przywłaszczania pieniędzy.

Tak więc osoba upoważniona jeśli nie ma zastrzeżeń w pełnomocnictwie, to może wypłacić dużo, a nawet całość. Warto też mieć na uwadze to, że gdy bank nabierze podejrzeń przy danej transakcji, to zdarza się, że wstrzymuje ją do czasu jej wyjaśnienia. Ma to miejsce nie tylko w przypadku pełnomocnictwa, ale ogólnie wszystkich transakcji bankowych, również tych wykonywanych przez właściciela konta.

Czy osoba upoważniona może wypłacić pieniądze bez wiedzy właściciela?

Czy osoba upoważniona może wypłacić pieniądze bez wiedzy właściciela? Tak, ale to nie znaczy, że powinna. Jeśli pełnomocnictwo jest ważne i nie ma żadnych ograniczeń, bank nie będzie dzwonił do właściciela, żeby zapytać: "czy pan/pani na pewno się zgadza?". Bank działa według dokumentu. Widział podpis, wszystko się zgadza? Wypłata może być zrealizowana.

To że bank wypłacił pieniądze, nie oznacza, że pełnomocnik ma prawo użyć tych pieniędzy dla siebie. Pełnomocnik działa w interesie właściciela konta. Jeśli wypłaca pieniądze i zatrzymuje je bez zgody, wiedzy i celu uzgodnionego z właścicielem - może być to uznane za przywłaszczenie. A przywłaszczenie to już sprawa karna dla sądu.

Czyli tak, wypłata jest możliwa bez informowania właściciela, ale jeśli nie było na to zgody, może się to skończyć konfliktem, albo sprawą karną. Dlatego warto dobrze przemyśleć, komu się daje pełnomocnictwo i warto jasno ustalić, co ta osoba może robić, a czego nie z wypłaconymi pieniędzmi. Nawet jeśli wszystko wygląda formalnie dobrze, nie oznacza to, że nie może się źle skończyć.

Upoważnienie do konta - jak przygotować?

Na szczęście nie jest to skomplikowane, ale warto wiedzieć kilka rzeczy, zanim pójdziesz do banku.

Po pierwsze - upoważnienie najlepiej załatwić bezpośrednio w oddziale. Dlaczego? Bo wtedy pracownik banku od razu sprawdza dane, podpisy i dokumenty. Nie trzeba niczego pisać ręcznie w domu, nie trzeba iść do notariusza. Wystarczy zabrać ze sobą dowód osobisty. Właściciel konta musi być obecny. Bank przygotowuje gotowy druk, wybierasz rodzaj pełnomocnictwa: ogólne, rodzajowe albo szczególne. Potem podpis, potwierdzenie tożsamości i gotowe.

A co jeśli chcesz przygotować upoważnienie wcześniej, samodzielnie? Można, ale wtedy musi być napisane czytelnie, z dokładnym określeniem zakresu uprawnień, danych osobowych obu stron i podpisem właściciela konta. Potem trzeba będzie i tak potwierdzić je w banku albo u notariusza. Istotne jest również to, że nie każdy bank ma takie same zasady i jeśli będziemy chcieli udzielić pełnomocnictwa poza placówką bankową to i tak najlepiej wcześniej skontaktować się z bankiem.

Niektóre banki dają też możliwość udzielenia pełnomocnictwa online, ale to nie jest standard.

I jeszcze jedno - pełnomocnictwo można w każdej chwili odwołać bez uzasadnienia. Wystarczy wizyta w oddziale albo w niektórych przypadkach, kilka kliknięć w bankowości internetowej.

Upoważnienie do konta po śmierci właściciela

Upoważnienie do konta po śmierci właściciela nie działa. W polskim prawie jest to jasno określone - pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci osoby, która je udzieliła. Nawet jeśli dokument jest z tego samego dnia co zmarł właściciel konta pełnomocnik zna PIN, ma kartę, zna wszystkie dane. Po śmierci właściciela konta nie ma już podstawy prawnej do żadnego działania.

Bank ma obowiązek zablokować dostęp do środków, gdy tylko dowie się o zgonie, np. przez akt zgonu albo informację z urzędu. Pełnomocnik nie może wtedy wypłacać pieniędzy, nie może też robić przelewów ani załatwiać formalności. Nawet jeśli robił to przez lata.

A co z pogrzebem, rachunkami, opłatami? Tu z pomocą przychodzi tzw. dyspozycja na wypadek śmierci. To coś innego niż pełnomocnictwo. Właściciel konta może wcześniej wskazać osobę, która po jego śmierci otrzyma z konta środki na konkretne cele, np. pokrycie kosztów pogrzebu.

Jest też droga sądowa, czyli postępowanie spadkowe. Spadkobiercy, po uzyskaniu prawomocnego postanowienia sądu lub aktu poświadczenia dziedziczenia, mogą zgłosić się do banku. I wtedy bank wypłaci pieniądze.

Czyli: po śmierci właściciela konta pełnomocnik nie ma już żadnych uprawnień. Dokument przestaje obowiązywać. Konto staje się częścią spadku.