BNP Paribas

banknot wymiana uszkodzonego

Wymiana zniszczonego banknotu

 

Banknoty mogą ulec uszkodzeniu z różnych powodów, takich jak starzenie się materiału, niewłaściwe przechowywanie, kontakty z substancjami chemicznymi czy przypadkowe uszkodzenia mechaniczne.

Gdy banknot staje się niezdatny do użytku z powodu uszkodzeń, wiele osób zastanawia się, jak go wymienić na nowy oraz jakie są procedury związane z taką wymianą.

Jeśli banknot jest mocno zużyty najłatwiej jest pójść do sklepu i nim zapłacić. Nie wszystkie sklepy jednak przyjmą uszkodzone banknoty bo nie mają takiego obowiązku. Kasjerzy i kasjerki mają różne wytyczne co do stanu jego uszkodzenia, który akceptują do wymiany. Niektóre sklepy wymagają, aby banknot był w dobrym stanie, podczas gdy inne przyjmują nawet mocno uszkodzone.

Największe opory w przyjęciu zużytych banknotów mogą mieć drobne punkty handlowo-usługowe, które dokonują wpłaty utargu na konto bankowe przez wpłatomat. Maszyna takich pieniędzy nie przyjmie. Jeśli więc chcesz pozbyć się zniszczonego banknotu w sklepie, to udaj się do marketu, tam kasa przekazywana jest do banku w zamkniętych kopertach i rozpakowywana dopiero w liczarniach. Gdy zniszczenie jest znaczne ale da się zweryfikować, że jest to oryginał a nie fałszywka oraz jest on w całości ale posklejany, to dla sklepu tak naprawdę nie powinno mieć to większego znaczenia. Bank od sklepu i tak przyjmie ten banknot, choć jeszcze raz zaznaczmy że sprzedawca nie ma obowiązku przyjmowania takich pieniędzy bo od tego są banki. Polityka wewnętrzna danego sklepu, może również zakazywać przyjmowania zbyt mocno uszkodzonych pieniędzy, nie zawsze jest to więc niechęć ze strony sprzedawcy.

BNP Paribas

 

Wymiana banknotu w banku

Jeśli wymiana nie udała się w sklepie to nie pozostaje nam nic innego niż pójść do dowolnego oddziału bankowego w Polsce lub wysłać je do centrali NBP.

Wysłać możemy maksymalnie 2000 zł i tylko jako osoba fizyczna. Firmy muszą więc dokonywać wymiany w bankach. Wraz z gotówką dołączamy wypełniony wniosek dostępny na stronie Narodowego Banku Polskiego. Warto go wypełnić poprawnie, gdyż te niekompletne nie będą realizowane. Zwrot równowartości wymienionych banknotów przekazywany będzie na wskazany we wniosku rachunek.

W przypadku gdy nie chcemy "się bawić" w wysyłanie kopert i wniosków, najłatwiej jest przejść się do banku. Te, mają obowiązek przyjęcia od nas nawet najbardziej zużytych środków płatniczych choć nie zawsze muszą nam z tego powodu wypłacić pieniądze. To ile otrzymamy oraz czy w ogóle otrzymamy ich równowartość regulują przepisy.

  • za banknot, który zachował 100% swojej powierzchni i nie jest przerwany na więcej niż 9 części otrzymamy 100% jego nominalnej wartości,
  • za banknot, który zachował ponad 75% swojej powierzchni otrzymamy 100% jego nominalnej wartości,
  • za banknot, który zachował od 45 do 75% swojej powierzchni otrzymamy 50% jego nominalnej wartości,
  • za banknot, który zachował mniej niż 45% swojej powierzchni nie będziemy uprawnieni do otrzymania żadnych środków.

Gdy pracownik banku ma wątpliwości co do tego czy przedstawione do wymiany znaki pieniężne podlegają wymianie w pełnej lub w połowie wartości, ile procent banknotu zostało zachowane, jaki jest jego nominał lub czy jest on oryginalny, może odmówić nam wymiany. Sporządza się wówczas wniosek i wraz z gotówką wysyła do centrali NBP.

Pamiętaj. Bank ma obowiązek przyjąć środki pieniężne. Nie może odmówić ich przyjęcia i to on w przypadku wątpliwości przesyła je do dalszej analizy.

Narodowy Bank Polski również może odmówić wymiany uszkodzonych banknotów gdy nie spełnią one ww. kryteriów. Co wtedy? Mamy 6 miesięcy na wysłanie wniosku o ich zwrot. Po tym terminie zostaną one zniszczone.

banknoty - wymiana uszkodzonych

 

Połowa banknotu - wymiana

Tak jak wspomniano powyżej, jeśli mamy tylko połowę banknotu, zostało zachowane więcej niż 45% całej jego powierzchni oraz da się odczytać jego nominał, to powinniśmy otrzymać połowę nominalnej wartości. Przykład: zanosimy do banku połowę banknotu 100 zł. Bank może nam wydać od ręki 50 zł lub, wysłać je do centrali NBP a kasę otrzymamy gdy zostanie uznane że nadaje się do wymiany.

Co w przypadku gdy mamy połowę banknotu a w tej połowie brakuje jeszcze 10% powierzchni połowy lub jak kto woli 5% powierzchni całego banknotu? Tu sprawa jest prosta. Kasy nie otrzymamy. Teoretycznie dałoby radę, ten problem obejść ale nie jest to sposób legalny i nie polecam go stosować. Można by z drugiego banknotu oderwać brakujący fragment i dokleić go do tamtej połówki. Będziemy wtedy mieli całą połowę pierwszego oraz np. 90% drugiego. Rzecz w tym, że byłoby to wyłudzenie bo kawałki muszą pochodzić z tego samego banknotu a nie różnych. Co ciekawe w przypadku monet, gdybyśmy przynieśli np. rdzeń i pierścień różnych pięciozłotówek to kasę byśmy już otrzymali jak za całą monetę a nie tylko połowę. Szczegóły wyjaśnione zostały poniżej.

Alior Bank

 

Wymiana zużytych monet

Może się zdarzyć, że posiadamy zniszczoną monetę. Te podlegają wymianie na 100% ich wartości gdy można zweryfikować z jakim nominałem mamy do czynienia.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku dwu i pięciozłotówek gdy nie są one w całości. Te, dzielą się na rdzeń i pierścień. Za każdy element z osobna otrzymamy połowę wartości. Zanosząc więc połowę pięciozłotówki, otrzymamy 2,50 zł. A co gdy zaniesiemy do wymiany np. sto rdzeni i sto pierścieni dwuzłotówek? Teoretycznie bank powinien nam wydać 200 zł ale może nabrać podejrzeń, skąd tyle zniszczonych monet i odesłać je do centrali NBP celem ich weryfikacji.

Wymianie nie podlegają monety, co do których zachodzi podejrzenie uszkodzenia przy wykorzystaniu urządzeń  przemysłowych, stosowanych do deformowania monet poprzez ich pofalowanie, pocięcie, zdeformowanie kształtu lub zatarcie wizerunku.

 

Wymiana banknotów zaplamionych przez system bezpieczeństwa w bankomatach

Teoretycznie może się zdarzyć, że z bankomatu otrzymaliśmy banknot zaplamiony barwnikiem służącym do jego trwałego uszkodzenia. Banknoty, które posiadają cechy wskazujące na uszkodzenie przez system służący do automatycznego i nieodwracalnego uszkadzania banknotów, w który są wyposażone pojemniki przeznaczone do przechowywania lub transportu banknotów, są przyjmowane do wymiany wyłącznie w oddziałach okręgowych NBP.

Zawiadamiana jest wówczas komenda policji. Wymiana banknotów, w przypadku których zostało złożone  zawiadomienie, jest dokonywana po otrzymaniu postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa albo informacji o prawomocnym zakończeniu postępowania.

 

Jakie zniszczenia banknotów i monet są akceptowane

Banki wymieniają, zużyte lub uszkodzone znaki pieniężne, jeżeli odpowiadają następującym warunkom:

  • są przerwane na nie więcej niż dziewięć części,
  • sklejone,
  • postrzępione,
  • naddarte,
  • zabrudzone,
  • zaplamione,
  • odbarwione,
  • zamazane.

 

Wymiana starych banknotów

Banknoty które mamy obecnie w obiegu, wyprodukowane zostały w 1994 roku a wprowadzone do użytku w 1995 roku. Czy bank wymieni nam banknoty wyprodukowane za czasów Polski Rzeczpospolitej Ludowej przed 1994 rokiem? Nie. Ostatnim dniem ich przyjmowania był 31 grudzień 2010 roku. Według szacunków NBP do 31 grudnia 2009 roku nie zostało wymienionych 8.283,4 mln sztuk starych monet i banknotów o wartości 174,8 mln (nowych) złotych.

Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:

Charytatywne