Poranek

białe złoto

Co to jest białe złoto oraz jak jest ono oznaczone

 

Białe złoto to stop metali, który jest szeroko stosowany w jubilerstwie. Nie znajdziemy go bezpośrednio na Ziemi. Powód? Nie występuje jako osobny metal. Jest wywarzane z tradycyjnego złota oraz innych białych metali. Są nimi: nikiel, pallad, srebro lub platyna. Dodanie tych metali zmienia kolor złota na jasny, srebrzysty odcień. Zwiększa też, jego twardość i wytrzymałość. Dzięki temu staje się ono bardziej odporne na codzienne zużycie.  Aby zrozumieć, jak powstaje białe złoto, warto przyjrzeć się szczegółowym etapom jego produkcji.

Velo Bank

Jak powstaje białe złoto - co to jest

Na początku XIX wieku, białe złoto zostało wynalezione jako odpowiedź na poszukiwania nowego metalu. Poszukiwane metalu, który mógłby zastąpić platynę. Ta była bowiem droga i trudna do uzyskania. Skłoniło to jubilerów i metalurgów do eksperymentów z różnymi stopami metali. Jak się okazało, białe złoto było idealnym rozwiązaniem.

Najczęściej spotykane stopy białego złota zawierają:

  • 75% złota (18-karatowe białe złoto),
  • 58,5% złota (14-karatowe białe złoto),
  • 37,5% złota (9-karatowe białe złoto).

Jak wygląda proces tworzenia białego złota? Polega on na dodaniu odpowiednich proporcji metali do czystego złota. Dzięki temu otrzymamy pożądany kolor i właściwości fizyczne.

Powstawania białego złota zaczyna się od topienia czystego złota w wysokiej temperaturze. Następnie do płynnego złota dodawane są białe metale. Jak wspomniano na wstępie są to: nikiel, pallad, srebro lub platyna. Proporcje tych metali zależą od pożądanych właściwości końcowego stopu, w tym jego koloru i twardości.

 

Metale używane przy produkcji białego złota

Nikiel

Nikiel nadaje pożądany biały kolor oraz zwiększa twardość i trwałość. Jest relatywnie tani. Sprawia to, że produkcja białego złota jest bardziej ekonomiczna. Niestety ale zastosowanie niklu wiąże się z ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznych. Dla wielu osób, może to być dość istotna wada. Jest on jednym z najczęstszych alergenów kontaktowych. Objawy alergii to swędzenie, zaczerwienienie i wysypka. Z tego powodu, coraz więcej producentów biżuterii rezygnuje z niklu. Wybierane są metale droższe, po to by zminimalizować ryzyko podrażnień skórnych.

Pallad

Wprowadzenie palladu do stopu złota nadaje mu elegancki, srebrzysty kolor. Jedną z największych zalet jest jego hipoalergiczność. Pallad, w przeciwieństwie do niklu, nie powoduje reakcji alergicznych. Kolejną zaletą jest trwałość. Pallad jest metalem bardzo odpornym na korozję i zarysowania. Zapewnia to długowieczność biżuterii. Ponadto, pallad jest metalem, który naturalnie ma biały kolor. Eliminuje to potrzebę dodatkowego powlekania biżuterii rodem. Minusem jest to, że pallad jest znacznie droższy niż nikiel. Zwiększa to koszty produkcji biżuterii. Jest on odporny na korozję.

Platyna

Wprowadzenie platyny do stopu złota nadaje srebrzysty kolor, ale także zwiększa jego trwałość i odporność na zużycie. Platyna jest cięższa od większości innych metali. Biżuteria staje się przez to cięższa, ale nie martw się, nie będzie jej aż tyle by to jakoś specjalnie odczuwać. Jest również hipoalergiczna. Nie powoduje więc reakcji alergicznych. Ponadto, platyna jest wyjątkowo trwała i odporna na zarysowania oraz korozję. Jest jednym z najdroższych metali szlachetnych. Dość znacznie zwiększa to cenę białego złota.

Srebro

Dodanie srebra do stopu złota nadaje mu jasny, biały kolor. W połączeniu z złotem, srebro pomaga w uzyskaniu białego odcienia i poprawia plastyczność stopu. Ułatwia jego formowanie i obróbkę. Jedną z największych zalet jest jego niska cena w porównaniu do innych białych metali. Największą wadą srebra, jest jego podatność na utlenianie i matowienie. Srebro reaguje z siarką i związkami siarki w powietrzu. Powoduje to powstawanie ciemnej powłoki na powierzchni biżuterii. Aby utrzymać srebrną biżuterię w nienagannym stanie, konieczna jest regularna konserwacja i czyszczenie.

  białe złoto

 

Obróbka powierzchni białego złota - rod

Ostateczny wygląd białego złota uzyskiwany jest poprzez różne techniki obróbki powierzchniowej. Po schłodzeniu i uformowaniu, biżuteria jest polerowana. Uzyskuje się dzięki temu gładką i błyszczącą powierzchnię. Później stosuje się rodowanie, czyli pokrywanie biżuterii cienką warstwą rodu. Rod to metal z grupy platynowców, który nadaje jej wyjątkowy blask i zwiększa odporność na zarysowania. Rodowania nie jest potrzebne, jeśli białe złoto powstało z połączenia złota z palladem.

Powłoka rodowa, choć bardzo trwała, może z czasem się ścierać. Wymaga to okresowego odnawiania, aby biżuteria zachowała swój jasny, srebrzysty wygląd. Jubilerzy zachęcają aby odnawiać ją co 18 miesięcy. Gdy białe złoto, noszone jest często, czas skracany jest do 6 miesięcy. Czy rzeczywiście należy tak często oddawać złoto do odnawiania? Niekoniecznie. Wszystko zależy od tego, czy białe złoto wciąż ma swój blaski. Nie ma sensu iść do jubilera, tylko dlatego że wybił już licznik 18 miesięcy.

Poranek

Oznaczenie białego złota

Próby w karatach (K):

  • 24K: Czyste złoto. 99,9% zawartości złota. Bardzo rzadko stosowane w biżuterii z uwagi na swoją miękkość.
  • 18K: Zawiera 75% czystego złota. Reszta to mieszanka innych metali. Jest to popularna próba dla białego złota, która oferuje dobrą równowagę między zawartością złota a twardością.
  • 14K: Zawiera 58,5% czystego złota. Jest często stosowana w biżuterii codziennej ze względu na swoją wytrzymałość i bardziej przystępną cenę.
  • 9K: Zawiera 37,5% czystego złota. Jest popularna w niektórych krajach ze względu na swoją trwałość i niższy koszt w porównaniu do wyższych prób. Biżuteria z tej próby jest bardziej odporna na zarysowania i uszkodzenia.

Próby w systemie tysięcznym:

  • 999: Czyste złoto. Odpowiada 24 karatom.
  • 750: Zawiera 75% czystego złota. Odpowiada 18 karatom.
  • 585: Zawiera 58,5% czystego złota. Odpowiada 14 karatom.
  • 375: Zawiera 37,5% czystego złota. Odpowiada 9 karatom.

złoto

 

Znaczenie oznaczeń białego złota

Wartość - im wyższa próba, tym większa zawartość czystego złota i tym wyższa wartość biżuterii. Biżuteria o wyższej próbie jest zazwyczaj droższa.

Trwałość - biżuteria o niższej próbie (np. 9K lub 14K) zawiera więcej innych metali, co zwiększa jej twardość i odporność na zarysowania. Jest to korzystne dla biżuterii codziennego użytku.

Kolor - zawartość innych metali w stopie wpływa na odcień białego złota. Białe złoto o wyższej próbie (np. 18K) może mieć delikatnie żółtawy odcień, który często pokrywa się warstwą rodu, aby uzyskać idealnie biały kolor.

 

Po czym odróżnić białe złoto od srebra

Odróżnienie białego złota od srebra może być wyzwaniem dla niewprawnego oka. Oba metale mają jasny, srebrzysty wygląd. Jednak istnieje kilka różnic, które mogą pomóc w ich rozpoznaniu.

Kolor i wygląd są jednymi z najbardziej zauważalnych różnic. Białe złoto ma jasny, srebrzysty kolor, często z lekkim, żółtawym odcieniem, jeśli nie jest pokryte rodem. Biżuteria z białego złota jest często pokrywana cienką warstwą rodu. Nadaje jej to jasny, biały połysk. Powierzchnia białego złota pokryta rodem jest bardziej lśniąca i refleksyjna. Srebro, z kolei, ma naturalnie jasny, biały kolor, ale nieco bardziej szary niż białe złoto. Jest bardziej podatne na matowienie. Objawia się to ciemnymi plamami i zmianami koloru na powierzchni. Srebrna biżuteria ma bardziej matowy wygląd w porównaniu do rodowanego białego złota.

Znaki prób są kolejnym istotnym elementem, który pomaga w identyfikacji. Biżuteria z białego złota jest zazwyczaj oznaczona próbą  333 (8K), 375 (9K), 500 (12K), 585 (14K), 750 (18J), 960 (23K), 999 (24K). Srebro ma oznaczenia 925, 875, 830 czy 800.

Waga jest kolejnym aspektem. Białe złoto jest gęstsze i cięższe od srebra. Połóż dwa tej samej wielkości wyroby na czułą wagę, a zobaczysz, że jeden z nich będzie cięższy.

Twardość i wytrzymałość również różnią te dwa metale. Białe złoto jest twardsze i bardziej odporne na zarysowania niż srebro. Biżuteria z białego złota jest mniej podatna na uszkodzenia mechaniczne. Srebro jest miększe i bardziej podatne na zarysowania oraz odkształcenia. Ponadto srebro łatwo ulega uszkodzeniom mechanicznym.

Reakcje na czynniki zewnętrzne stanowią kolejną różnicę. Białe złoto, zwłaszcza to pokryte rodem, jest bardziej odporne na matowienie i korozję. Srebro łatwo reaguje z siarką i związkami siarki w powietrzu. Prowadzi to do matowienia i powstawania ciemnych plam. Wymaga regularnego czyszczenia i konserwacji, aby utrzymać swój wygląd.

Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami:

BNP Paribas