W którym miejscu znajduje się złoto w telefonach i smartfonach
Złoto - kojarzy się raczej z pierścionkami, skarbami piratów i bogactwem celebrytów. Ale wiesz, że masz go na wyciągnięcie ręki? A dokładniej - w swojej kieszeni? Twój smartfon to prawdziwy mały sejf, w którym ukryte jest... złoto! Chociaż nie są to wielkie sztabki, w środku znajdziesz mikroskopijne ilości tego cennego metalu. Gdzie dokładnie się znajduje? Jak się tam dostało? I co najważniejsze - po co złoto w smartfonie? Zaraz wszystko wyjaśnimy!
Właściwości złota w elektronice
Złoto (Au) jest niezwykle cenionym materiałem w elektronice ze względu na swoje unikalne właściwości. Jest doskonałym przewodnikiem elektrycznym, co pozwala na szybki i efektywny przepływ prądu. Złoto nie reaguje z tlenem ani z większością chemikaliów. Co to oznacza? Ano to, że nie koroduje ani nie matowieje. Dzięki temu jest idealne do zastosowań, gdzie styki muszą pozostać czyste i nieutlenione. Jest również bardzo kowalne i ciągliwe. Umożliwia to łatwe formowanie go w cienkie blachy i druty, które są niezbędne w precyzyjnych komponentach elektronicznych.
Złoto jest szeroko wykorzystywane do pokrywania styków i złączy. Na płytkach drukowanych (PCB) złoto pokrywa styki i ścieżki. Zapewnia to długotrwałe, niezawodne połączenia. W mikroprocesorach i układach scalonych złote druty łączą różne elementy wewnętrzne. Urządzenia elektroniczne, takie jak telefony komórkowe, komputery, telewizory oraz sprzęt audio-wideo, zawierają złote elementy w wielu swoich częściach. Złote złącza i styki znajdują się w modułach pamięci RAM, płytkach głównych oraz złączach baterii.
Złoto jest więc jak ten VIP w klubie dla metali. Świetnie przewodzi prąd, więc prąd płynie przez nie jak ekspresówka. Nie rdzewieje, nie koroduje, no po prostu wzór metalu idealnego! Do tego jest plastyczne, można z niego robić cieniutkie druciki. Dlatego elektronika kocha złoto - niezawodność przede wszystkim!
Ale żeby nie było - nie jest go tam za dużo. Dzięki temu nikt się nie włamie do twojego telefonu z łomem, bo w środku nie znajdzie sztabek złota. To tylko cienka warstwa na kluczowych komponentach.
Złoto w telefonach komórkowych i smartfonach
W telefonach komórkowych i smartfonach, złoto znajduje zastosowanie w kilku miejscach:
Złącza i styki
Złoto jest często używane do pokrywania złączy i styków. Dotyczy to portów ładowania, gniazd kart SIM, złączy baterii oraz innych punktów połączeń na płycie głównej. Każdy kabel i karta SIM potrzebuje solidnego połączenia, które się nie zepsuje po paru miesiącach.
Obwody drukowane (PCB)
Na płytach głównych telefonów komórkowych (PCB) złoto jest stosowane do pokrywania ścieżek i punktów połączeń. Tu złoto działa jak przewodnik dla prądu. Płytki drukowane mają złote ścieżki, dzięki czemu telefon nie zamieni się w cegłę po krótkim czasie.
Procesory
W procesorach złoto jest używane do połączeń wewnętrznych, szczególnie w miejscach, gdzie potrzebne są trwałe i niezawodne połączenia. Złote druciki łączą ze sobą różne elementy procesora. Bez nich twój smartfon nie byłby tak "smart".
Konektory i piny
W telefonach komórkowych wiele konektorów i pinów jest pokrytych złotem, aby zapewnić stabilne i trwałe połączenia między różnymi komponentami, takimi jak ekran, kamera, moduły komunikacyjne i inne.
Złoto w elektronice to takie high-endowe rozwiązanie - nie jest tanie, ale działa bez zarzutu. W końcu, kto by chciał, żeby telefon zaczął szwankować w najmniej oczekiwanym momencie?
Pozostałe minerały w telefonach i smartfonach
Okej, złoto to gwiazda, ale telefon to cała drużyna minerałów. Masz w środku trochę srebra, miedzi, cyny i wielu innych. Każdy z tych minerałów ma swoje zadanie, więc wszystkie razem tworzą twój telefon. Na przykład:
Złoto - używane w małych ilościach w połączeniach elektronicznych ze względu na doskonałe przewodnictwo elektryczne i odporność na korozję.
Srebro - używane w lutach i przewodach, ponieważ jest doskonałym przewodnikiem elektrycznym.
Miedź - powszechnie stosowana w przewodach i płytkach drukowanych (PCB) ze względu na dobrą przewodność elektryczną.
Aluminium - stosowane w obudowach telefonów oraz w niektórych komponentach wewnętrznych.
Cynk - wykorzystywany głównie w lutach i powłokach.
Cyna - stosowana do lutowania komponentów na płytkach drukowanych.
Nikiel - używany w bateriach oraz jako powłoka na niektórych komponentach.
Pallad - używany w lutach i kondensatorach ceramicznych.
Kobalt - kluczowy składnik baterii litowo-jonowych, żeby twój telefon trzymał na jednym ładowaniu cały dzień (no, przynajmniej teoretycznie).
Lit - stosowany w bateriach litowo-jonowych, tak jak kobalt by smartfon nie wyzionął ducha po paru godzinach leżakowania.
Krzem - podstawowy materiał do produkcji układów scalonych (mikroprocesorów i pamięci).
Plastiki - używane w obudowach, izolacjach przewodów i różnych komponentach wewnętrznych. Plastiki mogą być wykonane z ropy naftowej lub biopochodnych surowców.
Szkło - wykorzystywane w ekranach dotykowych i jako powłoki ochronne. Najczęściej jest to szkło hartowane, takie jak Gorilla Glass.
Ceramika - używana w niektórych kondensatorach i izolatorach.
Neodym - stosowany w magnesach neodymowych, które są używane w głośnikach i wibracyjnych silnikach.
Praseodym - używany w magnesach oraz do wzmacniania sygnału w niektórych komponentach elektronicznych.
Terb - używany w kondensatorach ceramicznych oraz w wyświetlaczach.
Grafit - używany jako anoda w bateriach litowo-jonowych.
Polimery i elastomery - wykorzystywane w uszczelkach, przyciskach i niektórych komponentach wewnętrznych.
Proces produkcji
Proces produkcji telefonu to magia technologii. Płyty drukowane, na których montowane są komponenty, pokrywane są złotem na etapie, który przypomina malowanie miniaturowych obrazów. Trzeba precyzji, bo złota nie jest dużo. Cała zabawa z nanoszeniem cienkich warstw minerału wymaga niesamowitej dokładności. Przecież nikt nie chce przepłacać za to, czego nie widać!
Pomimo tego, że złoto w każdym telefonie to mikroskopijne ilości, liczba wyprodukowanych urządzeń powoduje, że zużywamy go całkiem sporo. A to oznacza, że przemysł elektroniczny ma swoje za uszami - wydobycie złota mocno niszczy środowisko. Woda, ziemia, lasy - wszystko to cierpi przez wydobycie cennych surowców.
Recykling złota z telefonów komórkowych
Jak już wymienisz stary telefon na nowy model, nie wyrzucaj go do kosza! Twój telefon to skarbnica złota (i innych metali). Recykling to nie tylko moda, ale realna korzyść. Obecnie z jednego tony zużytych telefonów można odzyskać nawet 350 gramów złota. Jeśli jeden smartfon waży ok. 180 gram, to w jednej tonie mamy 5555 sztuk telefonów.
Ile gram złota jest w jednej tonie rudy złota? Niewiele. Dobra ruda zawiera od 8-10 gram na jedną tonę! Średnia 4-6 gram, a kopalnie odkrywkowe mają od 1 do 4 gram. Wychodzi więc, że tona smarftonów ma o wiele więcej złota niż najlepsze rudy.
Proces recyklingu nie jest prosty - najpierw trzeba telefony rozebrać na części, potem rozdrabnia się je na mniejsze kawałki, a na końcu specjalne chemikalia pomagają oddzielić złoto od reszty. Choć brzmi to jak laboratorium szalonego naukowca, to działa!
Jednym z popularnych metod jest użycie roztworu cyjanku lub kwasu azotowego. Roztwór cyjanku jest stosowany do rozpuszczania złota, które następnie jest wytrącane i oczyszczane.
Zanieczyszczenie środowiska
Mimo że recykling jest super, to nadal nie każdy o nim pamięta. Mnóstwo telefonów kończy na wysypiskach, co prowadzi do zanieczyszczenia środowiska. W takich warunkach różne metale mogą wnikać do gleby i wody, a to już nie jest dobre dla nas i naszej planety.
Dlatego firmy zachęcają do oddawania starych urządzeń do punktów zbiórki. Dzięki temu mniej złota trzeba będzie wydobywać z ziemi, a i środowisko odetchnie.
Twój telefon to nie tylko narzędzie do dzwonienia, pisania i robienia zdjęć. To mały skarb w kieszeni, w którym złoto i inne minerały odgrywają ważne role. Dlatego warto myśleć o tym, co robisz ze starymi telefonami - recykling to złoty pomysł, dosłownie!
Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami: